Медицинские новости

Среда,  3  Май  2023

В День труда в Онгудайском районе открыли обновленную Доску почета.

Торжественное мероприятие состоялось 1 мая на центральной площади.
У здания районной администрации собрались профессионалы, те, кто своим трудом привел Онгудайский район к достижению новых высот и показал другим, что значит служение общему делу и людям. Именно они, герои нашего времени, призваны стать примером и образцом для подражания. Одним из этих профессионалов стала фельдшер ФАП с.Большой-Яломан Марина Олеговна Алмашева. Желаем нашим профессионалам крепкого здоровья, долгих лет жизни и еще больших успехов в работе!

СУ-КАДЫК УЧУН ЈААНТАЙЫН «КАРУУЛДА»

Алдынаҥ бери јаҥжыкканы аайынча деер бе, јурт јердиҥ фельдшери – ол јуртта эҥ тоомјылу улустыҥ тоозында болотон. Јурт јердиҥ эмчизи болуп иштеп келген болзоҥ, сен кӧпти билер, ончо оору-јоболды эмдеп билер керек. Медсестраныҥ билеринеҥ ала хирургтыҥ билгирине јетире ончоны билери јолду. Јуртта кем-кем оорыган болзо, эҥ озо баштанган кижи – ол фельдшер болот. Нези-нези оорыган улус аймактыҥ эмчилигине тен эҥ ле кыйузында барып јадылар. Кандый бир сынык-бычык болзын, мында ла неле-неле сӱртеле, таҥып берзер, ол эмезе кандый бир эм бичип берзер, аймактыҥ эмчилигине барбазым да деп, мойножып та турган улустар кӧп. Кандый бир айалгада тӱбекке тӱшкен, ооруга бастырган улуска тӱн бол, тӱш бол, јут-јулакай болзын, тӱбекке тӱшкендерге баштапкы болужын јетирген улус јурттыҥ фельдшери болот. Эмдиги ӧйдӧ јурт јерде кӧп фельдшерлер мынайда иштегилеп турганы кемге де солун эмес. Укол тургузар, массаж эдер, јаҥы чыккан балдарлу айылдарга патронажный иштер ӧткӱрер, прививка тургузар, карган улустыҥ кан тебӱзин контрольго алар, албаты-јоны ортодо ӧйинде диспансеризация ӧткӱрери ле о.ӧ иштер, кижи сананза, бу улустыҥ билбези ле јок ошкош. Ӧрӧги айдылган фельдшердиҥ ижин ончозын бӱдӱрерге јаҥыс ла эрчимдӱ иштеер эмес, а ижиҥле јӱрер керек. Кӧп сабада јурт јердиҥ эмчилигиниҥ ишчилери мынайда ла иштегилейт…

Ондый улустардыҥ тоозында бойыныҥ ижине каруулу, канча јылдарга Јаан-Јаламан јуртта фельдшер болуп, канча улустыҥ су-кадыгын корыган, тӱни-тӱжи оорыган-јобогон улуска болушка келетен, оору улусты кӧрӱп, кичееп, бу јурттыҥ канча албаты-јоныныҥ су-кадыгы учун «каруулда» турган фельдшер Марина Алмашева болот. Чындык ижи учун, быјылгы јылда Марина Олеговнаныҥ сӱр-јуругы Оҥдой аймактыҥ Кӱндӱлӱ Доскозына турар.

Марина Алмашеваныҥ чыккан-ӧскӧн јери Каракол јурт, јурттыҥ орто ӱредӱлӱ школын божодып, 1994 јылда каланыҥ медучилищезине ӱренип барган. 2 јыл 10 айдыҥ ӱредӱзин једимдӱ божодоло, јиит специалист кожо ӱренген ӱӱре-јелелериле Лариса Робертовна Яманова ла Сынару Сергеевна Тепуковала кожо аймагыныҥ эмчилигине иштеп келгендер. Марина Алмашеваны приемный покойго ишке алгандар. Бу баштапкы ишмекчи јолында јакшы ишчилер туштап, јиит кысты кӧпкӧ ӱреткен ле таскаткан улустар болгон. «Бистерди ишке темиктирерге, ченемел алзын деп, вызовтор болзо, дежурный врачтарла кожо аткарып туратан. Анчада ла, бар-јок билгириле, ченемелиле ӱлежип, бистерге јаантайын тем берген врачтардыҥ бирӱзи Надежда Карамаевна Петешева болот. Бу кижинеҥ мен кӧпти ӱренгем, билгем – деп, Марина Олеговна куучындайт. - Бир јыл кире Оҥдой аймактыҥ приемный покойында медсестра болуп иштеп, 1999 јылда Јаан-Јаламан јуртка кижиге барып, бу јурттыҥ эмчилигине иштеп артып калгам. Ол ӧйдӧ ондо эски ФАП болгон, фельдшер болуп Валентина Ялочиновна Чабакова иштеген. «Акушерство и детство» деп ууламјы аайынча мен мында балдардыҥ медсестразы ла акушерка болуп иштегем». 2012 јылда фельдшерге ӱренип, бу ла јылда Јаан-Јаламан јуртта јакшынак, јарык, јылу ФАП тудулганынаҥ бейин, Марина Алмашева заведующийи болуп, тургуза ӧйгӧ јетире болушчызы Евгения Янарчыновна Товаровала кожо эрчимдӱ иштегилейт. «Јаҥы ФАП тудулганыла коштой, бистерге де иштеерге јеҥил боло берген. Ару, јарык эмчилик, мында ла смотровой кабинет, прививка тургузарга эптӱ процедурный кып, ишке керектӱ кардиограмма ӧдӧр оборудованиелерле ончозы јеткилделген. Бир кӱнде 5-6 кире кижи баштанып јат. Анчада ла, јаан јашту улустар канныҥ тебӱзин кемјидерге, бийиктеп калган деп комыдалла келип јат. Укол тургустырарга, грипп, ОРВИ ӧйинде, «Аймакка једерге ыраак, сен ле мени тыҥдап кӧрӧлӧ, эмнеҥ бичип бер, балам» деп сураган пациенттер болот. Кезик пациенттер больницага ӧйинде барбай, оорузын јаанадып та алган учуралдар болот, арбаныжып, кӧкидижип туруп, тӧс эмчиликке једедис. Јурт јердиҥ фельдшери терапевттиҥ, гинекологтыҥ, педиатрдыҥ билгириниҥ «знатогы» болор керек, кӧп билгир кижиниҥ иштегениле кожо келет, оныҥ да учун албаты ортодо иштеп, кӧпкӧ мында ӱренгем, билгем. Кӧп ӧйиҥ чаазындарла, отчетторло колбулу иште ӧдӱп калат. Кезикте арыган-чылаган айлыҥга јанып келеле, нениҥ учун бу ишти талдап алгам деп сананарыҥ, ӧскӧ профессияга не ӱренбегеҥ деп, бойыҥды бойыҥ арбаарыҥ, оноҥ ойто ло эртенги кӱнде сени сакып јаткан пациенттериҥди, олордыҥ ижиҥ учун акту јӱрегинеҥ быйанын айтканын сананып, санаа-кӱӱниҥ кӧдӱрилип, качан да чын ишмекчи јолды талдап алганыҥга бӱдериҥ. Јӱрӱмди такып јӱрер ӧй келишкен болзо, алаҥзу јогынаҥ катап ла бу ижимди талдап алар эдим» - деп, Марина Алмашева кӱлӱмзиренип, куучындады.

Тургуза ӧйдӧ Марина Алмашева Ийин јуртта скорый помощьтыҥ фельдшери болуп база иштейт. Канча јылдарга эмчиликтиҥ ижинде чындык иштегени учун, ол бир канча Быйанду самараларла, Кӱндӱлӱ Грамоталарла кайралдаткан. Ол тоодо 2014 јылда МО «Оҥдой аймактыҥ» Кӱндӱлӱ Грамотазыла, 2018 јылда Алтай Республиканыҥ Су-кадык корыыр Министерствозыныҥ Кӱндӱлӱ Грамотазыла кайралдаткан. Быјылгы јылда чындык ишчиниҥ сӱр-јуругы Оҥдой аймактыҥ Кӱндӱлӱ Доскозында тургузылар.

Тугудин С.Н.